Symbooldrama Online

Symbooldrama in quarantaine 4

Psychotherapeut Nicole Muller sprong in het diepe: na een periode van oriënteren op online mogelijkheden van symbooldrama, moest zij het door de coronacrisis gewoon gaan dóen. En dat was geen teleurstellende ervaring! Lees hier haar verrassende verslag, rechtstreeks uit haar therapiepraktijk.

De afgelopen weken zijn bijzondere weken geweest. Voor iedereen. Ook voor therapeuten en hun cliënten. We worden gelanceerd in een nieuw digitaal tijdperk. Op zich heeft dat zeker mijn interesse; ik was me al eerder aan het oriënteren op wat we mogelijk konden ontwikkelen aan online aanbod. Maar nu gaat het niet meer om oriënteren, we moeten het gewoon meteen doen. De afgelopen week heb ik mijn eerste twee online dagdroomsessies gedaan. Ik ken deze twee cliënten al geruime tijd en we hebben al veel gedroomd samen, dus dat scheelt wel heel veel denk ik. Maar eerlijk is eerlijk: ik ben positief verrast.

Kanttekening vooraf: ik realiseer me dat het in beide gevallen gaat om cliënten die in een redelijk veilige thuissituatie leven en een eigen kamer ter beschikking hebben om mij online te treffen. Dat maakt uit in hoe ze wel of niet kunnen ontspannen. Voor cliënten die beschadigd zijn geraakt in hun thuissituatie, in de relatie met hun ouders, kan de spanning in huis oplopen tot ongekende hoogtes en is online in therapie gaan wellicht geen optie meer. De twee cliënten waar ik in dit artikel over schrijf zijn zoals gezegd gezegend met een veilige woonomgeving. Ze hebben de beschikking over goede apparatuur en een ruimte waar ze zich veilig voelen. Naar mijn idee is dat een van de voorwaarden om een succesvolle online sessie symbooldrama te kunnen doen.

Eerste sessie: online dromen met een kind

De eerste sessie is met een jongetje van 11 jaar. Wat zijn kinderen toch geweldig in hun aanpassingsmogelijkheden. Hij vindt het prima om online te dagdromen. Ik besteed iets meer aandacht aan waar hij zit, of hij niet gestoord zal worden, of hij zich op zijn gemak voelt. Hij zit in zijn eigen kamer en lijkt zich goed te voelen, onder de omstandigheden. Ik vraag hem zijn ogen dicht te doen. Zonder dat ik iets anders doe gaan we kort ontspannen en vraag ik hem een bosrand voor zich te zien. Hij droomt zoals hij altijd droomt. Ik had van tevoren gevraagd of hij zijn tekenspullen van thuis wilde klaar leggen. Na het dromen gaat hij tekenen. Ik kijk naar hem zoals ik anders ook naar hem kijk. Hij is stil en ik ook. Ondanks de beeldschermen en de fysieke afstand tussen ons voelt het alsof er toch een verbinding is. Hij tekent iets sneller dan anders. We bespreken de tekening en de dagdroom na. Hij zegt dat hij de tekening nog mooier wil maken na het gesprek. Ik vraag hem mij een foto te sturen als hij helemaal klaar is.

Tweede sessie: online dromen met een jonge vrouw

Later op de dag spreek ik een jonge vrouw van 20 jaar. Ze heeft heel veel moeite met slapen, omdat ze steeds wakker wordt. Ze komt daarna terecht in een herhalende nachtmerrie, waar ze niet goed uit komt. Er is een nacht geweest waarop ze heel erg in paniek is geraakt, is gaan hyperventileren en uit contact met de realiteit raakte. Ze heeft daarna anticipatieangst ontwikkeld en ze is iedere avond opnieuw bang dat het net zo zal gaan als die nacht.

We hadden al afgesproken dat we de techniek van het maken van een film zouden gebruiken om te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om in te zoomen op wat ze steeds ‘s nachts droomt. En of we door dat inzoomen misschien een wending kunnen geven aan deze herhalende nachtmerrieachtige droom.

Een film maken over een traumatische gebeurtenis (gedemonstreerd in het Traumaseminar over symbooldrama en trauma, 2018) is een geschikte techniek bij enkelvoudig trauma. De cliënt heeft de regie in handen en maakt een film, alsof hij/zij zelf de regisseur is. Daarbij is er een openingsscene, het verhaal en een slotscene.  De cliënt wordt gevraagd het gebeurde te ensceneren en als een film te vertellen, waarbij alle zintuigen worden aangesproken. Zo kan er bij een scene een bepaalde muziek te horen zijn of een bepaald licht schijnen. Het gaat erom dat de cliënt de film ‘ontwerpt’, wat een verschil is met de gewone concordante dagdroom.

Mijn cliënt gaat gemakkelijk mee in de ontspanning en we dromen zoals we altijd dromen. Het is een heel sterke techniek die ik vaker heb toegepast. Een mooie variatie in de technieken van symbooldrama. Na de droom wil ze zelf tekenen. We spreken af dat ik haar na 15 minuten bel. Als ik haar bel heeft ze de tekening klaar en bespreken we hem. Ze is heel blij met de dagdroom en heeft vertrouwen in de nacht die komen gaat. Vanmorgen appte ze me: ze had heerlijk geslapen!