Hoe lullig is het om een kind (of volwassene) CGT aan te bieden met onder andere ‘helpende gedachtes’ die het wel begrijpt, maar die het maar niet lukt om ze in te zetten in de betreffende situaties? Hoe frustrerend moet dat zijn, zowel voor het kind als de omgeving!? Want wat als het ‘affect’ zo sterk is dat het je telkens blijft overkomen?
… een affect dat ontstaat door zintuiglijke ervaringen. Ervaringen die in het onderbewuste worden opgeslagen. Het onderbewuste – waar gedrag uit voortkomt – is iets wat mij, Lara Inäbnit, blijft intrigeren. In mijn eerdere werk binnen de jeugdzorg en mijn huidige werk in het speciaal onderwijs vind ik het belangrijk om te praten over ‘Het kind achter het gedrag.’ Tijdens mijn studie klinische psychologie was mijn grootste interesse gericht op persoonlijkheidsstoornissen en mensen die in de TBS terechtkomen. Gaandeweg ontdekte ik echter dat mijn passie ligt in het begrijpen van de oorzaken en ontwikkelingsfactoren die in een vroeg stadium een rol spelen. Daarom besloot ik de overstap naar orthopedagogiek te maken, met als doel de basis van deze complexe problematiek te onderzoeken en te begrijpen hoe ontwikkeling vroegtijdig kan worden bijgestuurd. Terug naar de basis.
1. Hoe ben je met Symbooldrama in aanraking gekomen?
De basis blijft me fascineren, vooral de kinderen die al op jonge leeftijd een hechtingsstoornis ontwikkelen. Een enkele ervaring of meerdere ervaringen in de vroege kindertijd kunnen een blijvend effect hebben dat je je hele leven meedraagt. De titel van de opleiding ‘Imaginatie en symbolen bij trauma en gehechtheidsproblematiek’ in 2021 sprak me dan ook zeer aan. Zonder dat ik precies wist wat Symbooldrama inhield, begon ik aan de opleiding. Over ‘het affect’ leerde ik al op een van de eerste opleidingsdagen. Dit aspect was in mijn studie nooit aan bod gekomen.
2. Bij welke problematiek zet jij vooral Symbooldrama in?
Ik vind Symbooldrama een ontzettend veilige behandelmethode. Precies datgene komt naar boven wat op dat moment voor de cliënt relevant is en wat hij of zij aankan. In het speciaal basisonderwijs heb ik het regelmatig ingezet, bijvoorbeeld bij een leerling die al eerder één-op-één-begeleiding had gehad en een sociale vaardigheidstraining. Toch lukte het deze leerling niet om de geleerde vaardigheden toe te passen, en hij begon zelfs andere kinderen te pesten. Na zes sessies Symbooldrama, waarin verschillende innerlijke conflicten naar boven kwamen en werden opgelost, gaf de leerkracht aan dat het pesten gestopt was. Het belangrijkste was echter dat de leerling zelf eindelijk vriendschap kon ervaren. Jaren later had deze leerling nog steeds baat bij het diepere werk dat hij in die sessies had gedaan.
Ik zet Symbooldrama vooral in wanneer er diepgaand werk nodig is, of wanneer een kind al meerdere begeleidings- of behandeltrajecten heeft doorlopen zonder succes. Voor de kinderen voelt het vaak niet eens als therapie omdat ze gaan tekenen en zich even niet verbaal hoeven uit te drukken. Daarnaast vind ik het ook een geschikte behandelmethode voor mensen die juist verbaal sterk zijn. Deze mensen weten vaak precies wat ze moeten zeggen tegen een psycholoog, kunnen alles voor zichzelf ‘goedpraten’ en hebben voor alles een verklaring. Met Symbooldrama krijgen ze de kans om te ervaren en door te voelen. Ze komen op hun eigen tempo veilig bij de kern.
3. Wat is een dagdroomervaring die je nog steeds bijblijft?
De dagdroom die ik tijdens de opleiding mocht beleven, geleid door de opleider Piet van Roest, blijft me nog steeds bij. Het was een prachtige, intense ervaring, vooral omdat een thema dat op dat moment in mijn leven speelde, samenkwam met mijn geboorteverhaal. Door die dagdroom heb ik zelf volledig ervaren hoe het hier en nu altijd in verbinding staat met eerdere ervaringen.
Als behandelaar met de methode Symbooldrama is er één leerling die me echt is bijgebleven. Een leerling die in elke sessie meer ontdekte tijdens het dagdromen. Het moment waarop deze leerling zelf herkende wat het getekende symboliseerde en dit kon benoemen, voelde voor mij als de bekroning van het Symbooldrama-werk.
4. Zou je collega’s aanraden zich hierin te scholen, en waarom wel/niet?
Voor collega’s die met volwassenen werken, raad ik het zeker aan. Voor collega’s die met kinderen werken, raad ik het vooral aan als speltherapie minder geschikt is door de leeftijd van het kind. Je krijgt een extra tool die je in iedere andere behandelvorm kunt toepassen. Zodra je de magie van symbooldrama hebt ervaren, wil je meer.
Het mooie aan de opleiding is dat je zelf ook gaat dagdromen, waardoor er direct leertherapie ontstaat. Je leert je eigen diepere innerlijk nog beter kennen en lost tegelijkertijd interne conflicten op, terwijl je een opleiding volgt. Meer win-win tijdens een opleiding ga je niet krijgen.
5. Wat is je hartenwens met betrekking tot Symbooldrama?
Mijn wens is dat symbooldrama veel bekender wordt. Echt vele, vele malen meer. Dat er mag worden afgeweken van alleen maar werken met ‘evidence-based’ behandelmethoden, waardoor CGT nu vaak als de standaard vervolgopleiding wordt gezien na je studie. Want zonder CGT mag je vaak geen verdere opleidingen doen. Ik pleit ervoor dat ervaringsgerichte therapieën meer bekendheid krijgen, en al helemaal therapieën die de oorsprong van je huidige ‘probleem’ opzoeken, die de diepte ingaan en je terugvoeren naar de basis, naar je wortels.
Vanuit deze hartewens heb ik ook mijn eigen bedrijf opgericht: La Forza. ‘La Forza’ is Italiaans voor ‘de kracht’. In Italië liggen mijn wortels. Voor mij is het essentieel om altijd terug te gaan naar de oorsprong. De oorsprong van de symptomen, om symptoombestrijding te voorkomen. Het gaat om het diepere weten: duiken in het onderbewuste, verbinden met je verleden en terugkeren naar je kracht in het hier en nu. Of dit nu gaat over jezelf, je kind of de leerlingen in je klas. www.laforza.nu
De volgende keer…
Ik zou de volgende keer graag Ester de Bruijn het woord geven. Ester heb ik tijdens de basisopleiding van symbooldrama leren kennen. Wij waren vaak elkaars therapeut en cliënt. Ik ervaarde het altijd als een cadeautje om verder te mogen dagdromen met Ester. Of ik nou zelf de cliënt was of haar therapeut mocht zijn. Ester is doorgegaan naar het topniveau en past symbooldrama regelmatig in haar werk toe.
